Bericht
  • EU e-Privacy Richtlijnen

    Wij maken gebruik van cookies, om onze website te verbeteren, en om het verkeer op de website te analyseren. Door op akkoord te klikken, geef je toestemming voor het plaatsen van alle cookies zoals omschreven in onze privacyverklaring. Ga voor meer informatie naar Privacy pagina.

    Bekijk Privacy Richtlijnen

 

Het proces van korte-termijnherinneringen omzet in lange-termijnherinneringen staat centraal in het proces van neurogenese. Het 

147korte-termijngeheugen maakt alleen gebruik van bestaande circuits van moleculaire communicatie tussen de zenuwcellen. Daarentegen worden lange-termijnherinneringen verwerkt door het deel van de hersenen dat de hippocampus (gelegen in de zgn. 'middenhersenen') wordt genoemd. Bij het coderen van lange-termijnherinneringen stimuleert de hippocampus ervaringsafhankeljke genexpressie. Het is vooral een gen, dat bekend is als ZIF-268. Dit leidt tot de groei van nieuwe synapsen en nieuwe neurale circuits in de hersenen.

Recente onderzoekingen hebben geleid tot inzicht in de rol van de genen in de psycho-somatische netwerk. Zo is de hypothalamus een structuur in de hersenen die de activiteit van de frontale hersenkwabben transformeert tot hormonale signaalmoleculen. Deze communiceren met de endocriene klieren, hetgeen weer invloed heeft op andere systemen zoals het immuunsysteem, het spijsverteringsstelsel en het hele stelsel van spieren en botten. Delen van de hypothalamus maken een hormoon aan dat CRH (corticotropin-releasing hormone) wordt genoemd; dit hormoon stimuleert de productie van een stuk of twaalf andere signaalmoleculen die invloed hebben op stress en ontspanning.
Het gen, dat de stoot geeft tot de productie van CRH ligt op chromosoom 8. Dit chromosoom is van zo'n essentieel belang voor ons functioneren, dat het gedurende duizenden jaren niet of nauwelijks is veranderd! Bij één van zijn experimentent (Eric Kandel, 2000 Nobelprijs voor geneeskunde) ontdekte hij, dat als er nieuwe herinneringen ontstonden het aantal synaptische connecties in de geprikkelde zintuigelijke neuronen van 1300 naar 2600 sprong; een verdubbeling van het aantal connecties. Dit aantal nam echter binnen drie weken af tot het oorspronkelijke aantal van 1300, tenzij de ervaring werd versterkt!
Dus, als we onze nieuwe ervaringen door middel van herhaling versterken, versterken we tevens de neurale circuits die ze ondersteunen; als ze dat niet doen, komt het nieuwe neurale netwerk al gauw tot verval - niet na verloop van jaren, maar in minder dan één maand! Dit impliceert dat nieuwe gedachten, handelingen en gewoonten voortdurend moeten worden geactualiseerd om 'wortel te schieten'.

Ook inzicht verandert de hersenen!

Eén onderzoek naar de effecten van momenten van inzicht zag mbv. MRi en EEG-technologie abrupt optredende uitbarstingen van hoogfrequente gammagolven (40Hz) in de hersenen. Deze uitbarstingen deden zich steeds vlak voor een moment van nieuw inzicht voor. Het vermoeden bestaat, dat er op een moment van inzicht een complex geheel van nieuwe verbindingen in de hersenen wordt gevormd en het aantal nieuwe synaptische connecties tussen de neuronen worden verdubbeld zodra de ervaringsafhankelijke genen zijn geactiveerd. Eén van de manieren waarop codering van herinneringen gebeurt, doet zich voor als we in gedachten een bepaalde scene herhalen!
Vroeger dachten we dat herinneringen in de loop van de tijd veranderden. In middels weten we dat we oud-herinneringsmateriaal combineren met informatie-bits uit onze actuele omgeving. Vergelijk het met het uitprinten van een foto op de dichtsbijzijnde printer, waarbij je de afdruk in-scant in de computer die je op dat moment toevalling gebruikt: zo'n foto wordt op subtiele wijze opnieuw opgebouwd. Zo gaat het ook met herinneringen telkens als ze in ons opkomen.
Als we echter de nieuwe connecties die we bij neurogenese ontwikkelen niet gebruiken, raken we ze ook weer kwijt. Het werk van Eric Kandel heeft 144aangetoond, dat als nieuwe leerervaringen niet worden versterkt, het basisaantal van 1300 synaptische connecties tot wel 800 kan dalen.
Kortom: de hersenen werken ongeveer als een elektricien die de bedrading van een huis renoveert. Met dit verschil, dat waar de elektrische stroom het vaakst vloeit, zullen de hersenen de bedrading vanzelf versterken om te voorzien in de nodige capaciteit. Het materiaal voor de nieuwe bedrading wordt verkregen door de oude, ongebruikte circuits te ontmantelen.
Begrijp je nu: 'Waar je gedachten het meest naar uitgaan, dat trek je ook het meest aan!'

Nieuwe ervaringen leiden niet alleen tot de groei van nieuw hersenweefsel, ze houden ook verband met ons psychisch welzijn! Er bestaat een relatie tussen klinische depressie en een gebrek aan nieuwe celgroei in de hersenen. Dit verklaart waarom de hippocampus in de hersenen van lijders van depressie op den duur wel 15 procent kan krimpen, want di-stress en sociale trauma's  resulteren in prikkels uit de omgeving die het tot expressie komen van ervaringsafhankelijke genen remmen.
De hippocampus is betrokken bij het oproepen van herinneringen. Het herhaaldelijk 'afspelen' staat centraal in het proces dat het ontstaan van duurzame herinneringen op de lange termijn leidt! De hippocampus bevat ook stamcellen, de nog niet gespecialiseerde cellen die zich pas zullen specialiseren als ze door een epigenetisch signaal uit de omgeving daartoe worden aangezet. Dit houdt in, dat ook een 'verouderd' stel hersenen kan regeneren! Neurale stamcellen worden ook aangetroffen in andere delen van de hersenen en het ruggenmerg, wat inhoudt dat ons lichaam tot op het laatste moment van ons leven blijft generen. Een enorm verschil met het oude, statisch beeld van de hersenen en hun ontwikkeling.

De veranderlijke aard van het herinneringsvermogen als gevolg van het ontstaan van nieuwe neurale circuits, en de ontmanteling van ongebruikte, impliceert dat herinneringen kunnen worden versterkt of kunnen vervagen. Psychotherapie is het streven om pijnlijke herinneringen naar de oppervlakte van het bewustzijn te halen, om ze vervolgens te veranderen. Echter wat we nu weten, is iedere keer als we een oude herinnering naar boven halen, zullen we haar wellicht onbewust her-programmeren. Ook al denken we dat we het ons 'alleen maar herinneren'!.
Dit onbewust her-programmeren van verankerde herinneringen kan het heel-wordingsproces niet ten goede komen!